خط اقوام سامی
در بررسی تاریخ خط، خط زبانهای سامی اهمیت ویژهای دارند، زیرا مخترعان خط ابجد از گویش وران یکی از زبانهای سامی آغازین بودهاند. تقریبآ تمامی خطوط غیر چینی رایج در جهان امروز از خط ابجد نشئت گرفتهاند، با ما همراه باشید با بررسی بیشتر اقوام سامی.
اقوام سامی منسوب به سام بن نوح(علیه السلام) هستند و سامی نژادها شعبهها و شاخههایی دارند که به عربی عبرانی و سریانی و حبشی تکلم میکردند و به شعبههای حثی و کنعانی، فینیقی، آشوری، کلدانی، عبری و آرامی را میتوان از آن نام برد.
تاریخ عرب قبل از اسلام به دو قسمت تقسیم میشود:عرب بائده و عرب باقیه
عرب بائده : پیش از اسلام از بین رفتهاند.
عرب باقیه عبارتند از قحطانیه یمن و عدنانیه حجاز.
عرب بائده شامل:
قبایل عاد ،ثمود، عمالقه، طسم، امیم، جُرهم، حضرموت و.. که به آنها عرب عاربه یعنی عرب اصیل میگفتند و سلطنت آنها به شام و مصر کشیده شده بود و دولتهای انباط و تدمر در عهد رومیان و دولت سبا و حمیر و تبابعه(قوم تُبَّع گروهی از مردم یمن از قبیله حمیر هستند. پادشاهان یمن لقبی به اسم «تُبّع» و «تَبابَعه» داشتند.
تُبَّع دارای تمدنی بزرگ و قدرتمند لشکری و کشوری بودند) در یمن ازاین شاخه اند.
عرب بائده به دو گروه تقسیم میشوند : عمالیق و آرمیین.
سامی ها تمدنی قدیمی
عمالیق یا عمالقه از نسل عملیق بن لاود بن سام اند که اکتشافات و حفریات اخیر وجود این تمدن را تثبیت و تایید کرده و عمالقه عراق در زمان دولت حمورابی در بابل از آغاز قرن ۲۵ قبل از میلاد زندگی میکردند و عمالقه مصر به نام هکسوس یا هیکسوس هستند که در شمال حجاز و فلسطین و اطراف جزیره سینا منتشر شدند و وارد درّه نیل شدند و سلطنت فراعنه را منقرض کردندو سلسلهای تشکیل دادند که مدتها در سرزمین مصر فرعونی کردند و هجرت همه اعراب بائده از بابل بوده و این مطلب از تاریخ العرب قبل الاسلام جرجی زیدان جلد ۱ صفحه ۵ و ما بعد آن و تاریخ العرب دکتر جواد جلد ۲ و از المتحف المصر و تاریخ الحضاره القدیمه و دایره المعارف و جدی جلد۶ آمده است.
نسل عملیق در تورات
در لوحهای بابل درباره عمالقه آمده این نام که از قبایل ابتدایی صحرانشین و از اولاد عملق در صحرای جنوب شام بودن و در تورات به تکرار یاد شده است همچنین در کتاب مجمع البحرین طریحی نیز آمده است: (فی الحدیث مسجد ال سهل بیت ابراهیم کان یخرج منه الی العمالقه و فیه بیت و ادریس کان یخیط به العمالیق والعالقه قوم من ولد عملیق _ کقندیل _ ابن لاود بن ادم بن سام بن نوح و هم امم تفرقوا فی البلاد _ العالقه الجبابره کانوا بالشام من بقیه قوم عاد و فی الحدیث کان حول مکه یوم قدوم ابراهیم و اسمعیل و هاجر ناس من العمالقه وفی دعا سمات دعا یوشع به علی العالقه حین حار بوه فاصبحوا موتی کانهم اعجاز نخل خاویه).
اما آرمیین از نسل ارم بن سام و از چند قبیله اعراب بائده میباشند طبری از قول مورخ عرب میگوید: (کان یقال لعاد فی دهر هم عاد ارم، فلما هلکت قیل لثمود ارم، فلما هلکت ثمود قیل لسائر بنی ارم ارمان فهم النبط).
کلمه ارم در اینجا چه اسم جد قبیله یعنی ارم بن سام و چه نام شهر دمشق باشد مفسرین معتقدند که در هر دو صورت با آرامیهای مهاجر به شام میتواند مناسبت داشته باشد و در کتاب تاریخ اسلام دکتر فیاض میخوانیم که حمزه اصفهانی در کتاب سنی ملوک الارض صفحه ۶۵ میگوید: (الا رمانیین، و هُم نبط الشام).
در قرآن کریم در بسیاری از سورهها نام عاد و ثمود در کنار یکدیگر و عاد الاولی و عاد ارم ذکر شده است از جمله در سوره النجم آیه ۵۰ و ۵۱ و در سوره الفجر آیه ۶ و ۷ .
پیامبر مبعوث به قوم عاد حضرت هود (علیه السلام) بوده که خط مسند را از طریق وحی به او نسبت میدهند، پیغمبر قوم ثمود حضرت صالح (علیه السلام) بوده است.
در بررسی تاریخ خط، خط زبانهای سامی اهمیت ویژهای دارند، زیرا مخترعان خط ابجد از گویش وران یکی از زبانهای سامی آغازین بودهاند. تقریبآ تمامی خطوط غیر چینی رایج در جهان امروز از خط ابجد نشئت گرفتهاند، طبقه بندی خطوط زبانهای سامی منطبق با دستهبندی زبانهای سامی (سامی، زبانها) نیست. زبانهای سامی شرقی به خط سامی نوشته نشده و به خط میخی سومری نگاشته شده است. اقوام سومری پیش از سامیها در بین النهرین میزیستند. خط میخی سومری خطی واژهنگار بوده است.
در حقیقت اصطلاح خطوط سامی به خطوط نگارش زبانهای سامی غربی (مرکزی و جنوبی) گفته میشود.
خطوط نگارش زبانهای این دو شاخه به لحاظ شکل و ریشه شناختی با خط میخی متفاوت است. تنها در مورد خط اوگاریتی یک استثنا وجود دارد که در این خط از نشانههای میخی، اما با ساختار الفبای سامی ابجدی، استفاده شده است.
تقسیم بندی خطوط سامی
خطوط زبانهای سامی به لحاظ نوع به پنج رده واژهنگار، هجانگار، ابجد، الفبایی و آبوگیدا تقسیم میشوند، خطوط میخی زبانهای سامی شرقی همگی از نوع واژهنگار یا هجانگار و خطوط زبانهای سامی غربی اغلب از نوع الفبای همخوانی یا خط ابجدی بودهاند. خط ابجدی پرکاربردترین خط سامی در زمان معاصر نیز به شمار میرود، خطوط زبانهای اتیوپیایی اغلب از نوع آبوگیداست.
© کلیه حقوق متعلق به صاحب اثر و پرتال فرهنگی راسخون است. استفاده از مطالب و آثار فقط با ذکر منبع بلامانع است.
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}